Güncel Paylaşım Merkezi

Tristör (thyristör) ler, yarı iletken kristallerden yararlanılarak, elektron lambalarının yerine geçebilecek katı devre elemanlarının yapımı çalışmalarının önemli ürünlerinden biridir. Doğrultucu, anahtar, özel işeret üreteci ve yükselteç olarak çeşitli amaçlar için kullanılmaktadırlar.

Tristörler, tiratron(thyratron) lambalarının yerine geliştirilmişlerdir. "Thyristor" kelimesi, "thyratron" kelimesiyle "Transistor" kelimesinin birleştirilmesinden üretilmiştir. Geri beslemeli P-N-P-N yapıyı ifade etmektedir.



Tiratron Lambaları Başlıca Şu amaçlar İçin Kullanılmaktaydılar :



- Sanayide küçük bir gerilimle büyük akımların elde edilmesi gerektiği kumanda devrelerinin çalışmasında

- Zayıf akımda destere dişli ve kare dalga biçimli akım elde edilmesinde

- Doğrultucu (Redresör) olarak




Tristörler bütün bu işlerin yanı sıra 1-20 uSn kadar kısa bir zaman aralığında devre açıp kapayan bir anahtar görevinide yerine getirebilmektedir. Tiratron lambalarıda anahtar görevini yapabilmektedirler. Fakat bunlar geç çalışmakta, dirençleri değişmekte ve çalıştırmak için üçüncü ucuna uygulanan ateşleme (tetikleme) geriliminin lamba çalıştıktan sonra herhangibir kontrol etkisi bulunmamaktadır. Bu nedenledir ki üçüncü uca, yalnızca çalıştırıcı görevini belirtmek üzere ateşleme veya tetikleme elektrodu adı verilmektedir.



Tiratronlar, asal gaz ile doldurulmuş bir triyot lambadır. Anot gerilimi katot gerilimine göre belirli bir değere yükseldiğinde asal gaz iyonizasyona uğramakta ve deşarj başlamaktadır. Diğer bir deyimle lamba iletken hale geçmektedir. Izgaraya uygulanan ve tetikleme gerilimi adı verilen belirli değerlerdeki negatif gerilim ilede deşarj hızlandırılmaktadır.



Tristör dört adet P-N-P-N tipi silikon kristalin yanyana gelmesinden oluşmaktadır. Tristörler genellikle üç uçludur. İhtiyaca göre dört uçlularıda yapılmaktadır. Fakat en yaygın olarak üç uçlu tristörler kullanılmaktadır. Bu üç uc anot, katot ve tetikleme(ateşleme) ucudur. Tetikleme ucundan sinyal geldiğinde anat ve katot ucu arasında iletim sağlanır.